طاووس یمانی
ابوعبدالرحمان طاووس یمانی
قرن: ۲ (۱۰۶-۳۳ ق)
مفسر، قارى، فقیه، محدث، زاهد و صوفى. اصلش ایرانى است، در یمن به دنیا آمد. ابن‌جوزى اسم او را ذکوان و لقب او را طاووس آورده و گوید از آنجا که او طاووس القراء بود به طاووس مشهور شد. او از بزرگان تابعین و از راویان ابن عباس و ابوهریره است و فقیهى گرانمایه به شمار مى‌آید.
مجاهد و عمرو بن دینار از وى حدیث روایت کرده‌اند. در وعظ خلفا و سلاطین بسیار بى‌باک بود. ابن‌عیینه گوید: سه تن، از سلاطین به دور بودند: ابوذر، طاووس و ثورى. گفته‌اند که او چهل مرتبه حج کرد و چهل سال نماز صبح را با وضوى نماز عشاء خواند.
شیخ طوسى او را از جمله اصحاب امام سجاد علیه السلام ذکر کرده، زیرا که وى راوى بعضى از ادعیه آن حضرت است. ابن‌قتیبه در «المعارف» به تشیع وى تصریح کرده و صاحب «روضات الجنات» او را در عداد فقهاى شیعه شمرده است، اما محدث نورى در «مستدرک الوسائل» آن را رد کرده و گوید که از هیچ یک از علما مطلبى دال بر شیعه بودن وى نقل نشده است. طاووس در مراسم حج، روز ترویه، درگذشت.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۴، ص۸۶.